Giải Khoa học tự nhiên 9 Kết nối bài 35: Khai thác nhiên liệu hoá thạch. Nguồn carbon. Chu trình carbon và sự ấm lên toàn cầu

Củi gỗ không phải là nhiên liệu hóa thạch vì củi gỗ không được tạo thành từ quá trình phân hủy các vi sinh vật bị chôn vùi cách đây hàng triệu năm.

Các nhiên liệu hóa thạch có nguồn gốc từ tự nhiên, bởi quá trình phân hủy vi sinh vật bị chôn vùi cách đây hàng triệu năm.

Báo cáo về thực trạng khai thác nhiên liệu hóa thạch ở Việt Nam.

Nhiên liệu hóa thạch, bao gồm than đá, dầu mỏ và khí tự nhiên, là nguồn năng lượng quan trọng và phổ biến tại Việt Nam, đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp năng lượng và phát triển kinh tế xã hội.

1. Địa điểm khai thác

- Than đá: các khu vực khai thác than đá chính ở Việt Nam bao gồm tỉnh Quảng Ninh, Cao Bằng, Lạng Sơn và Thanh Hóa. Mỏ than lớn nhất và phát triển nhất là mỏ than Uông Bí và mỏ Cẩm Phả ở Quảng Ninh.

- Dầu mỏ: các khu vực khai thác dầu mỏ chủ yếu ở vùng biển phái nam và tây nam Việt Nam, trong cùng lưu vực sông Cửu Long và vịnh Bắc Bộ. Các mỏ dầu lớn bao gồm mỏ Rạch Bà, mỏ Phước Vĩnh ở Vũng Tàu và mỏ Cửu Long ở Đồng Tháp.

- Khí tự nhiên: các khu vực khai thác khí tự nhiên chủ yếu tập trung ở vùng biển ngoài khơi phía sau nam và tây nam Việt Nam, cũng như trong vùng đồng bằng sông Cửu Long.

2. Sản lượng

- Than đá: ước tính 45 – 50 triệu tấn mỗi năm, Quảng Ninh là tỉnh sản xuất than đá hàng đầu, đóng góp khoảng 90% sản lượng than đá cả nước.

- Dầu mỏ và khí tự nhiên: khoảng 15 triệu tấn dầu mỗi năm và khoảng 10 tỷ mét khối khí tự nhiên mỗi năm.

3. Lợi ích của việc sử dụng nguồn tài nguyên này

Nhiên liệu hóa thạch đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp năng lượng cho kinh tế và sản xuất, đáp ứng nhu cầu về năng lượng ngày càng tăng của đất nước. Ngoài ra, việc khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch tạo ra cơ hội việc làm, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế công nghiệp. Một phần nhiên liệu hóa thạch được xuất khẩu, thương mại phát triển và là nguồn xuất khẩu quan trọng của nước ta.

Tóm lại, việc khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng và phát triển kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, cần phải quản lý và sử dung nguồn tài nguyên này một cách hợp lý để bảo vệ môi trường và đáp ứng nhu cầu cho tương lai.

Giả sử khối lượng đốt cháy của các vật liệu trên là 1 kg = 1000 g

Nhiệt lượng giải phóng khi đốt cháy 1 kg vật liệu là 1000.x (với x là nhiệt lượng giải phóng khi đốt cháy 1 g chất)

- Nhiệt lượng giải phóng ra khi đốt cháy gỗ là khoảng: 15000 – 20000 kJ/g

- Nhiệt lượng giải phóng ra khi đốt cháy gỗ là khoảng: 15000 – 20000 kJ/g

- Nhiệt lượng giải phóng ra khi đốt cháy gỗ là khoảng: 15000 – 20000 kJ/g

Vậy dầu hỏa là nhiên liệu giải phóng nhiệt nhiều nhất.

Gia đình em và địa phương nơi em sinh sống đã có các hoạt động để hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch như:

- Khuyến khích mọi người sử dụng phương tiện giao thông công cộng, xe điện hoặc các phương tiện sử dụng nhiên liệu thân thiện với môi trương fnhuw xăng E5 hoặc biodiesel.

- Tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo vào trong đời sống sinh hoạt thường ngày.

- Sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng, tắt các thiết bị khi không sử dụng.

- Tuyên truyền cho người dân biết tác động tiêu cực của việc lạm dụng quá nhiều nhiên liệu hóa thạch.

Trong tự nhiên, carbon có thể tồn tại ở dạng đơn chất (than chi, kim cương), dạng hợp chất vô cơ (carbon dioxide, muối carbonate,…), hợp chất hữu cơ (hydrocarbon, carbohydrate, protein,…).

Chu trình carbon trong tự nhiên là một quá trình phức tạp, liên quan đến sự chuyển động và trao đổi carbon giữa khí quyển, đại dương, đất đai và các hệ sinh thái. Khi ấy, CO₂ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng carbon trong hệ sinh thái và khí quyển của Trái Đất, điều đó được thể hiện thông qua quá trình sau:

- Quá trình phát thải carbon ở dạng khí CO₂: CO₂ được chuyển vào khí quyển thông qua nhiều quá trình khác nhau như quá trình hô hấp của sinh vật, quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, cháy rừng,...

- Quá trình hấp thụ carbon ở dạng khí CO₂: CO₂ được cây xanh sử dụng trong quá trình quang hợp để tạo ra các hợp chất hữu cơ, Các chất này sẽ được chuyển hóa thành hợp chất hữu cơ trong động vật khi động vật sử dụng thực vật làm nguồn dinh dưỡng. Khi thực vật, động vật bị vùi lấp, các hợp chất của carbon trong chúng phân hủy thành muối carbonate, nhiên liệu hóa thạch,… Ngoài ra, CO₂ còn được hòa tan vào nước, biển, sông, hồ,…

Sự gia tăng hàm lượng carbon dioxide và methane trong khí quyển chủ yếu do hoạt động con người như đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, chặt phá rừng, quy trình xử lý rác thải không đúng,…