Soạn Ngữ văn 9 Chân trời bài 9: Cái roi tre (Nguyễn Vĩnh Tiến)

1. Giá trị nội dung

• Tình cảm gia đình: Bài thơ thể hiện rõ nét tình cảm gia đình sâu nặng, ấm áp. Hình ảnh người cha với chiếc roi tre, người bà lo lắng, ông nội ốm yếu... đã tạo nên một không gian gia đình đầm ấm, gắn bó.

• Sự thay đổi của cuộc sống: Cuộc sống luôn biến động, mọi thứ đều có thể thay đổi theo thời gian. Hình ảnh chiếc roi tre, căn nhà với những thay đổi nhỏ nhặt đã gợi lên suy ngẫm về sự trôi chảy của thời gian và sự vô thường của cuộc sống.

• Sự trưởng thành của con người: Qua hành động bỏ học của nhân vật "tôi", tác giả đã gợi ra những suy nghĩ về sự trưởng thành, về trách nhiệm của mỗi người đối với gia đình, với cuộc sống.

• Giá trị của tình yêu thương: Bài thơ khẳng định rằng tình yêu thương mới là điều quan trọng nhất, nó có thể thay thế những hình phạt, những lời trách mắng.

2. Giá trị nghệ thuật

• Thể thơ lục bát

• Ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh: Ngôn ngữ của bài thơ rất giản dị, gần gũi với đời sống hàng ngày. Các hình ảnh thơ rất đỗi quen thuộc như chiếc roi tre, căn nhà, đàn gà... đã tạo nên một bức tranh sinh động, chân thực.

• Cấu trúc bài thơ chặt chẽ: Bài thơ có cấu trúc chặt chẽ, mạch lạc, từng câu thơ, từng khổ thơ đều có sự liên kết chặt chẽ với nhau.

• Âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng: Bài thơ có âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng, gợi lên những cảm xúc man mác buồn, nhưng cũng tràn đầy tình yêu thương.

• Sử dụng biện pháp nghệ thuật tinh tế: Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như liệt kê,... để làm nổi bật ý nghĩa của bài thơ.